Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mẹ có một chế độ ăn lành mạnh và cân bằng rất quan trọng giai đoạn mang thai và cho con bú. Việc kết hợp bú sữa mẹ và bú sữa bình trong những tuần đầu đời của bé có thể làm giảm khả năng tiết sữa mẹ và ảnh hưởng đến việc cho bé bú sữa mẹ sau đó. Vui lòng tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc nhân viên y tế để đưa ra lựa chọn phù hợp về việc cho trẻ bú sữa và chế độ ăn uống.

Thực đơn giúp trẻ phát triển hệ miễn dịch

Hệ thống bảo vệ tích hợp sẵn có

Các dưỡng chất thêm sức cho hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch bên trong cơ thể bé chập chững đang trong quá trình phát triển và sẽ ngày càng hoàn thiện hơn, tinh vi hơn, cho tới khi bé trưởng thành. Bé đôi khi bị bệnh vặt, đó là chuyện thường. Không sao hết vì bệnh vặt sẽ khiến hệ miễn dịch thêm khỏe mạnh. Chế độ ăn uống hợp lý sẽ cung cấp cho cơ thể bé nhiều dưỡng cần thiết, thêm sức cho hệ miễn dịch. Mẹ hãy tìm hiểu xem đâu là dưỡng chất quan trọng đối với tiến trình phát triển của hệ miễn dịch và có công dụng duy trì thể trạng ổn định lâu dài cho bé. Mẹ phải làm gì đây để bé yêu hấp thụ được nhiều dưỡng chất cần thiết nhất có thể.

Tăng cường sức mạnh cho hệ miễn dịch của chập chững

Hệ miễn dịch của bé không ngừng biến đổi, điều chỉnh, và mạnh lên để phản ứng với các tác nhân bên ngoài. Khi bé được tiếp xúc với các vi khuẩn, hệ miễn dịch sẽ học được cách bảo vệ cơ thể, tự nó sẽ thiết lập cơ chế kháng nhiễm khuẩn. Thực phẩm mà bé tiếp nạp vào cơ thể sẽ giúp ích rất nhiều cho các cơ chế phòng vệ tự nhiên, hỗ trợ cho hệ miễn dịch đánh bật các bệnh tật. Mẹ có thể giúp bé yêu phát triển hệ miễn dịch khỏe mạnh bằng cách chuẩn bị cho bé những bữa ăn lành mạnh, cân bằng dưỡng chất. Khi bé được ăn nhiều thực phẩm giàu dưỡng chất, khi bé được bổ sung đủ prebiotic, hệ miễn dịch sẽ mạnh lên, về lâu dài sức khỏe của bé sẽ được đảm bảo.

Các dưỡng chất và vitamin sau đây chính là trợ thủ đắc lực cho hệ miễn dịch:

Prebiotic oligosaccharide (prebiotic)

Prebiotic thúc đẩy sự sinh sôi của lợi khuẩn đường ruột-bao tử. Đường ruột cần duy trì ổn định một lượng lợi khuẩn nhất định thì mới đủ khả năng bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các vi khuẩn gây hại. Thực phẩm giàu prebiotic sẽ tăng cường sức mạnh cho hệ miễn dịch.

Prebiotic có trong các thực phẩm tự nhiên sau đây:

  • Chuối
  • Hành tây
  • Cà chua
  • Măng tây
  • Cải ô-rô
  • Tỏi
  • Atisô
  • Thực phẩm nguyên cám

Một số loại sữa dành cho lứa chập chững (sữa growing up) có chứa prebiotic. Đây chính là sự bổ sung rất tốt cho bữa ăn cân bằng dinh dưỡng của bé.

Sắt

Sắt rất quan trọng vì nó góp phần vào quá trình tạo hê-mô-glô-bin (haemoglobin) - loại protein có trong tế bào hồng cầu có chức năng chuyên chở dưỡng khí đi khắp cơ thể. Sắt thúc đẩy sự phát triển nhận thức não bộ ở trẻ chập chững. Thiếu sắt, hệ miễn dịch sẽ bị tác động theo chiều hướng bất lợi. Trẻ chập chững nếu không thường xuyên nạp đủ sắt sẽ bị suy giảm chức năng miễn dịch, có nghĩa là khả năng kháng viêm, kháng nhiễm khuẩn của cơ thể trẻ sẽ yếu đi. 

Raw vegetable mix

Để tăng cường sức mạnh hệ miễn dịch, mẹ hãy chuẩn bị thêm vài món ăn giàu chất sắt, bổ sung cho chế độ dinh cân bằng, lành mạnh của bé, chẳng hạn như thịt đỏ, quả mơ khô.

Ở tuổi chập chững, nếu tính tỷ lệ chất sắt cần hấp thu tương ứng với trọng lượng cơ thể, nhu cầu của trẻ gấp gần năm lần nhu cầu của người lớn. Đương nhiên là phụ huynh luôn muốn con mình hấp thụ đủ chất sắt mỗi ngày, nhưng làm được điều này cũng không hề đơn giản.

Mẹ hãy thêm một số món ăn giàu chất sắt sau đây vào chế độ dinh dưỡng cân bằng, lành mạnh của bé, giúp cơ thể bé yêu cải thiện hệ miễn dịch:

  • Thịt - đặc biệt là thịt đỏ
  • Gan động vật - đừng ăn nhiều, mỗi tuần chỉ nên ăn một lần để không phải nạp vào quá nhiều vitamin A
  • Các loại đậu
  • Các loại hạt bổ dưỡng
  • Trái cây sấy khô, ví dụ như mơ khô
  • Thực phẩm nguyên cám, ví dụ như gạo lứt
  • Sữa tăng cường dưỡng chất dành cho trẻ chập chững
  • Ngũ cốc ăn sáng tăng cường dưỡng chất
  • Bột đậu nành
  • Các loại rau có lá, rau màu xanh đậm, ví dụ như rau chân vịt, cải xoăn kale

Kẽm

Kẽm là khoáng chất vi lượng thiết yếu có mặt trong tất cả cac tế bào và mô của cơ thể. Kẽm có nhiều chức năng. Ngoài chức năng hỗ trợ cho quá trình tạo tế bào mới, hỗ trợ cho các enzyme cần thiết để tăng sức mạnh cho hệ miễn dịch, kẽm còn có công dụng chữa lành vết thương.

Cơ thể không tích trữ kẽm tồn dư, cho nên mẹ cần đưa vào bữa ăn của bé chập chững nhiều thực phẩm bổ dưỡng giàu kẽm1.

Các thực phẩm có nhiều kẽm bao gồm:

  • Thịt
  • Sữa
  • Phô-mai
  • Bánh mì
  • Ngũ cốc

Vitamin D2

Chúng ta đều biết vitamin D là dưỡng chất thiết yếu có chức năng tăng cường miễn dịch, hỗ trợ quá trình tăng trưởng thể chất, bảo vệ cơ thể khỏi bị nhiễm trùng. Vitamin D còn có chức năng kháng dị ứng.

Nguồn vitamin chính yếu cho cơ thể chính là ánh nắng mặt trời. Cơ thể sản xuất ra vitamin D khi da tiếp xúc với tia UVB có trong nắng. Thật đáng tiếc, với vị trí vĩ độ của mình trên bản đồ, nước Anh chỉ nhận đủ lượng ánh nắng mặt trời từ tháng tư đến tháng mười hai. Khi chúng ta thoa kem chống nắng, cơ hội cho cơ thể sản xuất vitamin D còn bị hạn chế hơn nữa. So với các vitamin khác, vitamin D có rất ít trong thực phẩm. Ngay cả các món ăn giàu vitamin D nhất vẫn cung cấp không đủ hàm lượng khuyến nghị.

Chúng ta không ngạc nhiên trước con số thống kê này: tính bình quân, các bé chập chững đang hấp thụ một lượng vitamin D rất thấp, chỉ bằng 27% lượng vitamin D khuyến nghị mỗi ngày mà bé cần được cung cấp (RNI) - tức là 7 microgram, duy trì tới năm bé lên ba.

Vì lý do này, các chuyên viên y tế thường đề nghị các mẹ mỗi ngày nên cho các bé chập chững dùng thêm sản phẩm dinh dưỡng hoặc thuốc bổ có vitamin D. Các dạng si-rô (tinh chất) vitamin hoặc sản phẩm sữa bổ sung khoáng chất vi lượng dành cho trẻ chập chững đều là nguồn cung cấp rất tốt.

Các thực phẩm có nhiều vitamin D bao gồm:

  • Cá có nhiều mỡ, chẳng hạn như cá hồi, cá thu
  • Trứng
  • Sữa công thức Aptamil Growing Up
  • Bơ thực vật có tăng cường dưỡng chất
  • Ngũ cốc ăn sáng có tăng cường dưỡng chất (mẹ nhớ kiểm tra nhãn mác)

Vitamin C

Tế bào bạch cầu cần vitamin C để kháng nhiễm trùng. Vitamin C có công dụng chống ô-xy hóa tự nhiên rất tốt. Nó tham gia vào chức năng bảo vệ tế bào, cho bé chập chững sức khỏe tráng kiện, hỗ trợ quá trình chữa lành của cơ thể, tăng cường khả năng hấp thụ chất sắt.

Hãy tăng cường sức mạnh hệ miễn dịch và sức khỏe toàn diện bằng cách bổ sung thực phẩm giàu vitamin C trong bữa ăn hàng ngày:

  • Ớt chuông
  • Bông cải xanh
  • Cải Brussels
  • Khoai tây ngọt
  • Cam
  • Trái kiwi

Vitamin A

Vitamin A có chức năng hỗ trợ hệ miễn dịch. Nó tạo ra các cơ chế phản vệ kháng thể, tăng cường sức mạnh cho tế bào miễn dịch.

Bé yêu có thể bổ sung vitamin A từ các thực phẩm sau:

  • Phô-mai
  • Trứng
  • Bơ ít béo có tăng cường dưỡng chất thiết yếu
  • Ya-ua (sữa chua)
  • Các loại rau củ quả màu cam, màu xanh đậm chứa nhiều beta-carotene, tiền chất của vitamin A. Ví dụ như: cà-rốt, khoai tây ngọt, cải củ Thụy Điển, xoài, rau chân vịt, bắp cải màu xanh đậm, cải xoăn kale.

BƯỚC TIẾP THEO

Mẹ hãy thử nghiệm các ý tưởng sau đây cho bữa ăn chính và bữa ăn xế để tăng cường sức mạnh hệ miễn dịch của bé chập chững:

  • Sốt thịt bò bằm (spaghetti bolognese) dùng với mì pasta nguyên cám 

  • Bánh mì nguyên cám nướng, cắt thành góc tam giác, kẹp nhân cá ngừ phết phô-mai 

  • Trứng trộn ăn với cà chua xắt lát nướng và trái bơ đông lạnh

  • Khoai tây ngọt nướng ăn với cá trích giã nhuyễn và bắp ngọt

  • Ya-ua (sữa chua) tự nhiên ăn với quả việt quất tưoi và chuối xắt lát

1. Bệnh nhân.co.uk. Sự thiếu hụt kẽm, dư thừa và bổ sung [Online]. Tham khảo tại: http://patient.info/doctor/zinc-deficiency-excess-and-supplementation [Truy cập 5/2014]

2. Diễn đàn trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi. Ngăn ngừa thiếu vitamin D ở trẻ mới biết đi [Online]. Tham khảo tại: www.infantandtoddlerforum.org/vitamin-d-deficiency#.U3DRgVeThMI [Truy cập 5/2014]

Duyệt lần cuối: 27/08/2014

Những bài viết liên quan

Alt image

Thắc mắc về dinh dưỡng cho bé?

Chúng tôi luôn sẵn sàng để tư vấn và giải đáp những thắc mắc của mẹ về vấn đề chăm sóc và dinh dưỡng cho bé.

x