1. Nắm vững hiểu biết cơ bản về chất thải của bé 

Về chất thải (phân) của bé, mẹ hãy nhớ rằng có nhiều kiểu phân ở trạng thái bình thường. Lượng chất thải, màu sắc và độ đặc của phân tùy thuộc vào nhiều yếu tố: thể trạng từng bé, độ tuổi, cũng như nguồn thực phẩm hằng ngày của bé (sữa mẹ, sữa công thức, hay thức ăn đặc).^2-4  

Nhiều người cho rằng: trẻ em ít đi ngoài có nghĩa là chúng bị táo bón. Điều này không đúng. Nếu mất mấy ngày liền bé yêu vẫn không đi ngoài thì cũng không sao cả, miễn là khi bé đi ngoài, chất thải ra dễ dàng và có hình dạng bình thường – Không quá cứng hay qua loãng, bé đại tiện nhẹ nhàng không phải gắng sức rặn nhiều.^2-5     

2. Để ý các dấu hiệu táo bón

Bé bị táo bón khi phân bé cứng, to bất thường hoặc bé cảm thấy rất khó thải phân ra ngoài và bé bị táo bón thì tần suất đi ngoài sẽ không thường xuyên.² Một số dấu hiệu dễ nhận biết:^2-4,6

• Đau quặn bụng, lúc đau lúc không.
• Bé không thấy đói như thường lệ
• Phân cứng và sần.
• Khi mẹ ấn nhẹ vào bụng bé, mẹ cảm nhận được là có phân cứng đang ứ trong ruột.
• Bé hay cáu kỉnh, khó chịu.
• Bé có biểu hiện “trì hoãn” như lắc lư mạnh hay ngọ nguậy nhiều để khỏi phải đau rặn.

Khi mẹ thấy mấy dấu hiệu này xuất hiện, có thể là bé đang bị táo bón đấy.

3. Theo dõi nhật ký bữa ăn và tiêu hóa của bé

Nếu mẹ cho rằng bé yêu đang bị táo bón, tất nhất nên ghi lại nhật ký bữa ăn và tiêu hóa của bé, bằng cách này mẹ sẽ nắm bắt được tình trạng sức khỏe tổng thể của bé. Nhật ký này cũng sẽ giúp cho nhân viên y tế hoặc bác sĩ dễ dàng xác định và tầm soát các dấu hiệu bất thường.

Trong nhật ký bữa ăn và tiêu hóa, mẹ có thể ghi các thông tin sau: bé đã ăn món gì, lượng đồ ăn là bao nhiêu, ăn xong thì mất bao lâu bé mới đi vệ sinh, trong và sau khi đi vệ sinh bé có gặp khó khăn nào không. Mẹ cũng có thể ghi nhận thông tin bổ sung: trong các lần đi vệ sinh, khi nào bé đi tiểu, khi nào đại tiện, màu sắc và độ sệt của phân, trước và trong khi đi vệ sinh có khó khăn gì không. 

4. Xem lại bữa ăn hàng ngày của bé

Chế độ dinh dưỡng lành mạnh vô cùng quan trọng, nhất là bữa ăn phải giàu chất xơ. Có một cách hữu hiệu, dễ dàng giúp mẹ tầm soát và xử lý được tình huống bé bị táo bón, đó là bổ sung ngũ cốc nguyên cám, bánh mì nguyên cám, cơm và ngũ cốc vào bữa ăn. Mẹ nên cho bé ăn thêm trái cây, hạt sấy khô và rau củ; nhớ nhắc bé uống thật nhiều nước nhé!⁴

Nếu bé nhà mình chưa tới 4-6 tháng tuổi, chưa ăn được thức ăn sệt, mẹ có thể giúp bé phòng tránh táo bón bằng cách cho bé uống nhiều nước, mát-xa bụng hoặc cho bé tắm nước ấm. Nếu bé đang bú bình, mẹ nhớ kiểm tra nhãn sữa để đảm bảo mình pha đúng liều lượng nhé.⁴

5. Trao đổi với bác sĩ và nhân viên y tế

Các mẹ thường cảm thấy căng thẳng mỗi khi bé bị táo bón, nhất là khi bé tỏ ra đau đớn hay khó chịu. Đôi lúc nguyên nhân gây táo bón chỉ là chế độ dinh dưỡng hay bữa ăn; đôi khi do các tác nhân khác.⁴ Vì thế, mẹ nên trao đổi trực tiếp với các chuyên viên chăm sóc sức khỏe nếu bé thường xuyên bị táo bón, nhất là các bé dưới 12 tháng tuổi.

Ngoài việc xác định nguyên nhân gây táo bón, bác sĩ và các nhân viên y tế sẽ cho mẹ những lời khuyên hữu ích về phương pháp điều trị.⁶

Bất kể bé bị táo bón vì nguyên nhân gì đi nữa, mẹ nên giải quyết vấn đề càng sớm càng tốt – để bé táo bón càng lâu, tình hình càng tồi tệ hơn, thời gian chữa trị sẽ dài ra.⁴